Jak obliczyć urlop wypoczynkowy w Polsce?

Urlop wypoczynkowy to ważne prawo pracownika. Wymiar urlopu zależy od stażu pracy i wymiaru etatu. Wyjaśniamy, jak prawidłowo obliczyć należne dni wolne.

Podstawowe zasady wymiaru urlopu

Wymiar urlopu wypoczynkowego zależy od twojego stażu pracy. Liczy się także wymiar czasu pracy. Pracownik nabywa prawo do urlopu w Polsce. Dzieje się to po pierwszym miesiącu zatrudnienia.

Urlop nabywany jest okresowo. Nabywasz go co miesiąc. Obliczasz go w wymiarze ułamkowym. Urlop jest obliczany proporcjonalnie. Proporcja dotyczy czasu przepracowanego.

Staż pracy a wymiar urlopu

Staż pracy wpływa na wymiar urlopu. Do stażu pracy wlicza się okresy zatrudnienia. Nie mają znaczenia przerwy w zatrudnieniu. Sposób ustania stosunku pracy też nie jest ważny. Do stażu pracy wlicza się również okres pobierania nauki.

„Pamiętaj! Do stażu pracy wlicza się nie tylko twój okres zatrudnienia (bez względu na przerwy w zatrudnieniu i sposób ustania stosunku pracy), ale również okres pobierania nauki.”

Wymiar urlopu wynosi 20 albo 26 dni. Zależy to od twojego stażu pracy. Liczba dni urlopu po roku pracy wynosi minimum 20 dni.

Wykres przedstawiający wymiar urlopu wypoczynkowego w dniach w zależności od stażu pracy.

• Sprawdź, co dokładnie wlicza się do stażu pracy.

Jak obliczyć urlop w pierwszym roku pracy?

W pierwszym roku pracy urlop nabywasz stopniowo. Prawo do urlopu nabywasz co miesiąc. Nabywasz 1/12 wymiaru rocznego urlopu. Dzieje się to po przepracowaniu każdego miesiąca.

Przy stażu poniżej 10 lat wymiar roczny to 20 dni. Po miesiącu pracy nabywasz 1/12 z 20 dni. To daje około 1,67 dnia. Po 6 miesiącach pracy masz prawo do przynajmniej 10 dni urlopu (6 * 1.67 ≈ 10).

Urlop a niepełny wymiar czasu pracy

Pracujesz na niepełnym etacie? Wymiar twojego urlopu jest proporcjonalny. Proporcja dotyczy wymiaru etatu. Ustala się go zgodnie z art. 154 §2 kodeksu pracy.

„art. 154 §2 kodeksu pracy, wymiar urlopu wypoczynkowego, należnego pracownikowi zatrudnionemu na niepełnym etacie, ustala się proporcjonalnie do wymiaru etatu.”

Pracownik na pół etatu ma prawo do połowy urlopu. Dotyczy to urlopu przysługującego pełnoetatowemu pracownikowi. Jeśli na pełnym etacie masz 20 dni, na pół etatu masz 10 dni. Jeśli na pełnym etacie masz 26 dni, na pół etatu masz 13 dni.

Pracownik na 3/4 etatu ma prawo do 15 dni urlopu. Pracownik na 1/4 etatu ma prawo do 5 dni urlopu. Niektórzy pracodawcy zaokrąglają do pełnego dnia. Dotyczy to niepełnego dnia urlopu. Jest to korzystne dla pracownika. Nie jest to jednak obowiązkowe.

Wykres przedstawiający proporcjonalny wymiar urlopu wypoczynkowego (przy rocznym wymiarze 20 dni) w zależności od wymiaru etatu.

Jak liczyć dni urlopowe w godzinach?

Urlopu wypoczynkowego udziela się na dni. Dni urlopu przelicza się na godziny. Standardowo 1 dzień urlopu to 8 godzin pracy. Może być mniej, jeśli pracownik pracuje mniej godzin dziennie. Liczba godzin zależy od twojej dobowej normy czasu pracy.

Obliczając urlop w godzinach, mnożysz dni urlopu przez dobową normę. Pracownik z 20 dniami urlopu i normą 8h/dzień ma 160 godzin urlopu. Pracownik z normą 7h/dzień ma 140 godzin urlopu.

Urlop na żądanie i zaległy urlop

Masz prawo do urlopu na żądanie. Wynosi on 4 dni w roku kalendarzowym. Nie zależy od wymiaru etatu. Urlop na żądanie jest częścią twojego urlopu wypoczynkowego.

Urlop powinien być udzielony w tym roku. Musi to być rok, w którym nabyłeś do niego prawo. Nie wykorzystałeś urlopu w danym roku? Staje się on urlopem zaległym. Urlop zaległy udziela się do 30 września następnego roku.

• Planuj wakacje, aby nie stracić dni wolnych.

Ekwiwalent pieniężny za urlop

Urlop wypoczynkowy to płatna przerwa w pracy. Pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu. Nie możesz też zamienić urlopu na ekwiwalent pieniężny. Jest jeden wyjątek. Ekwiwalent pieniężny przysługuje tylko przy zakończeniu stosunku pracy. Dotyczy to niewykorzystanych dni urlopu.

• Sprawdź, jak obliczyć wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy.

Inne rodzaje urlopów i zwolnień od pracy

Kodeks pracy przewiduje inne rodzaje nieobecności. Masz prawo do urlopu bezpłatnego. Zazwyczaj nie jest on wliczany do stażu pracy. Istnieją jednak wyjątki. Przysługuje ci urlop opiekuńczy. Wynosi on 5 dni.

Możesz otrzymać urlop szkoleniowy. To 6 dni na egzaminy eksternistyczne. To 21 dni w ostatnim roku studiów. Służy na przygotowanie pracy dyplomowej. Przysługują też zwolnienia od pracy. To 2 dni na ślub pracownika lub urodzenie dziecka. To 1 dzień na ślub dziecka pracownika.

Zmiany w zatrudnieniu

Zmieniasz pracodawcę w ciągu roku? Urlop jest obliczany proporcjonalnie. Nowy pracodawca udziela urlopu. Liczba dni zależy od okresu pracy u niego. Zmieniasz etat w ciągu roku? Wymiar urlopu też jest przeliczany. Nowy wymiar obowiązuje od dnia zmiany etatu. Zmiana normy dobowej pracownika wpływa na przeliczanie urlopu na godziny.

Podsumowanie zasad urlopowych

Urlop wypoczynkowy jest twoim prawem. Nabywasz go co miesiąc w pierwszym roku. Później masz prawo do 20 lub 26 dni rocznie. Zależy to od twojego stażu pracy. Pracując na część etatu, masz urlop proporcjonalny. Urlop na żądanie to 4 dni. Niewykorzystany urlop przechodzi na następny rok. Ekwiwalent dostaniesz przy rozstaniu z firmą. Pamiętaj o planowaniu urlopu. Unikniesz utraty dni wolnych.

• Warto zwrócić uwagę na ewentualne dodatkowe benefity w umowie o pracę.
• Umowa o pracę może regulować dodatkowe aspekty dotyczące urlopu.
• Sprawdź, co mówi Kodeks pracy na temat urlopu.