Zakaz używania telefonu w pracy – co mówią przepisy?
Zastanawiasz się, czy pracodawca może zakazać Ci używania telefonu w pracy? Sprawdź, co na ten temat mówią polskie przepisy prawa pracy oraz regulaminy wewnętrzne firm. Dowiedz się, kiedy możesz korzystać z prywatnego smartfona, a kiedy musisz go odłożyć.
Telefon w pracy – narzędzie czy rozpraszacz?
Telefon komórkowy ma dziś każdy. Trudno znaleźć pracownika bez osobistego smartfona. Najnowsze smartfony służą nie tylko do rozmów. Można nimi robić zdjęcia, sprawdzać wiadomości. Używasz ich także jako narzędzia pracy. Uzależnienie od telefonów wpływa jednak na jakość pracy. Pracownik spędzający czas na używaniu telefonu zamiast na wykonywaniu obowiązków przynosi firmie szkodę. Pamiętaj, pracownik jest zobowiązany do sumiennego wykonywania pracy. Musi też przestrzegać zasad bezpieczeństwa.
Podstawa prawna zakazu używania telefonu
Używanie telefonu w pracy regulują trzy główne źródła. Są nimi Kodeks pracy, regulamin pracy oraz Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Nie ma jednego przepisu regulującego korzystanie z telefonu prywatnego podczas pracy. Przepisy Kodeksu pracy normują relacje między pracownikami a pracodawcami. Pracodawca ma obowiązek zorganizować czas pracy. Ma to umożliwić pełne wykorzystanie czasu pracy.
Co na to Konstytucja RP?
Konstytucja RP chroni Twoje prawa. Artykuł 49 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się. Całkowity zakaz korzystania z telefonów komórkowych w pracy byłby niezgodny z Konstytucją RP. Kodeks pracy także chroni godność pracownika. Mówią o tym artykuły 8 i 111 Kodeksu pracy.
Całkowity zakaz korzystania z telefonów komórkowych w pracy, bez uwzględnienia szczególnych potrzeb życiowych pracownika, może być traktowany jako nadużycie przez pracodawcę.
Czy pracodawca może wprowadzić całkowity zakaz?
Całkowity zakaz używania telefonu w pracy jest uzasadniony tylko w wyjątkowych sytuacjach. Dotyczy to przypadków, gdy używanie telefonu wpływa negatywnie na pracę maszyn i urządzeń. Jest to dopuszczalne, gdy pod względem technicznym miałoby to niekorzystny wpływ na działanie maszyn. Bezwzględny zakaz używania telefonów komórkowych obowiązuje, gdy korzystanie z nich zagrażałoby bezpieczeństwu. Jedną z przyczyn wypadków przy pracy jest nieuwaga spowodowana korzystaniem z telefonów komórkowych.
Regulamin pracy a zasady korzystania z telefonów
Pracodawca ma prawo wprowadzić zasady korzystania z prywatnych telefonów komórkowych. Firmy zatrudniające co najmniej 50 osób mają obowiązek utworzenia regulaminu pracy. Regulamin pracy musi zostać przygotowany dla każdego takiego zakładu. Regulamin ustalany jest przez pracodawcę. Odbywa się to w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową. W regulaminie pracy można ustalić ograniczenia dotyczące używania telefonów komórkowych.
- W regulaminie pracy muszą zostać wprowadzone wyjątki. Zatrudniona osoba ma prawo skorzystać z telefonu w ważnych sytuacjach.
- Regulamin zakładowy nie powinien godzić w dobra i godność osób zatrudnionych.
Posiadanie telefonu przy stanowisku pracy
Czy pracodawca może zakazać posiadania telefonu prywatnego przy stanowisku pracy? Nie ma przepisu pozwalającego zabronić bezwyjątkowo posiadania przy sobie telefonu. Regulamin pracy może zawierać zasady dotyczące posiadania telefonów. Nie może jednak łamać innych przepisów prawa. Pracodawca zakazuje czasem posiadania telefonu prywatnego przy stanowisku pracy. Pracownicy są wtedy zobligowani do zostawienia swoich telefonów w szafkach. Szafki często znajdują się w pobliżu stanowiska. Pracodawca powinien zapewnić ochronę przed niepowołanym dostępem do telefonów w szafkach. Brak zabezpieczenia szafek budzi wątpliwości.
Mam prawo do posiadania telefonu, mam prawo do prywatności.
Całkowity, bezwyjątkowy zakaz korzystania z telefonu jest niezgodny z przepisami.
Kiedy pracownik może korzystać z telefonu?
Pracownik ma prawo korzystać z telefonu w czasie przerwy. Minimalna przerwa w pracy wynosi 15 minut. Pracownicy mają prawo do prywatności. Mają też prawo do odpoczynku po zakończeniu swojej pracy. Pracownik powinien mieć prawo do nieograniczonej możliwości korzystania z telefonu podczas przerw. Pracodawca powinien zezwolić na trzymanie telefonu w pogotowiu na ważne sytuacje osobiste.
Co zrobić, gdy pracownik nadużywa telefonu?
Pracownik jest zobowiązany do przestrzegania regulaminu pracy. Naruszenie regulaminu pracy może skutkować karą dyscyplinarną. Co zrobić, gdy pracownik „siedzi na telefonie”? Rozmowa z pracownikiem przed nałożeniem kary porządkowej jest ważna. Wprowadzenie zakazu korzystania z telefonu w regulaminie pracy jest jednym z rozwiązań. Pozwolenie na wyjątki w przypadku pilnych spraw osobistych jest konieczne.
Konsekwencje naruszenia zasad
Naruszenie zakazu używania telefonu w pracy może mieć konsekwencje. Co grozi pracownikowi? Może otrzymać karę porządkową. Nagana za korzystanie z telefonu jest jedną z możliwych kar. Używanie telefonu prywatnego w miejscu pracy może prowadzić do zwolnienia dyscyplinarnego. Dzieje się tak, gdy naruszenie jest poważne. Na przykład, gdy wpływa na bezpieczeństwo lub powoduje szkodę dla firmy. Pracownik ma 3 dni na wniesienie sprzeciwu wobec zwolnienia dyscyplinarnego.
Telefon służbowy – zasady używania
Telefon służbowy to narzędzie pracy. Pomaga zatrudnionemu w realizacji obowiązków pracowniczych. Pracownicy często używają telefonu służbowego do celów prywatnych. Sporadyczne korzystanie z telefonu służbowego nie prowadzi do powstania przychodu dla pracownika. Pracodawca musi zaliczyć koszt abonamentu telekomunikacyjnego tylko wtedy, gdy telefon jest używany wyłącznie w sprawach służbowych. Użytkowanie służbowego sprzętu do celów prywatnych jest dopuszczalne jedynie wtedy, gdy nie powoduje powstania szkody po stronie pracodawcy.
Telefon po godzinach pracy – czy musisz odebrać?
Granica między pracą a życiem prywatnym coraz częściej się zaciera. Temat obowiązków pracownika po godzinach pracy budzi wiele kontrowersji. Czas pracy w Polsce reguluje Kodeks pracy. Standardowy czas pracy to 8 godzin dziennie. Przeciętnie wynosi 40 godzin tygodniowo. Praca wykonywana poza wyznaczonym czasem to praca w godzinach nadliczbowych. Istnieje limit 150 godzin nadgodzin rocznie dla każdego pracownika.
Prawo do odpoczynku
Pracownik ma prawo do wypoczynku. Kodeks pracy gwarantuje prawo do odpoczynku po zakończeniu pracy. Pracownik ma prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku w ciągu doby. W tygodniu ma prawo także do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Pracownik musi mieć przynajmniej 11 godzin odpoczynku na dobę. Pracodawca nie może zobligować do odbierania służbowej komórki poza godzinami pracy. Może to zrobić, chyba że przyzna rekompensatę za ten czas. Telefon służbowy w czasie wolnym zalicza się do nadgodzin. Pracownikowi należy się rekompensata za godziny nadliczbowe w pracy.
Jeśli zakończyłeś pracę, nie musisz odbierać telefonu służbowego ani odpowiadać na maile.
Pracownik nie jest zobowiązany na nie reagować po godzinach pracy.
Nieustanna dyspozycyjność jest szkodliwa dla zdrowia. Może prowadzić do depresji czy innych chorób.
Czy muszę odebrać telefon od pracodawcy na L4?
PIP przyjęła, że pracownik nie ma obowiązku odbierania telefonów służbowych na urlopie. Dotyczy to również czasu zwolnienia lekarskiego (L4). Pracodawca nie może Cię ukarać za to. Dotyczy to sytuacji, gdy podczas urlopu lub L4 nie odbierałeś od niego telefonu.
Prawo do bycia offline
Parlament Europejski opublikował komunikat prasowy w styczniu 2021 roku. Dotyczył zakazu dzwonienia do pracowników po godzinach. Komisja Europejska ma inicjatywę „prawo do bycia offline”. Pracodawcy, którzy wspierają kulturę szanowania czasu wolnego pracowników, zyskują bardziej zmotywowany zespół. Zespół taki jest też bardziej wypoczęty.
Kiedy pracodawca może wymagać kontaktu po godzinach?
Ustawodawca starał się zapewnić pracownikom prawo do odpoczynku. Zostawił w nim jednak pewne wyłomy. Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu. Dzieje się tak w przypadku nagłej awarii lub innej sytuacji. Musi być to niezbędne dla dobra firmy. Brak komunikacji może spowodować szkodę. Może też wywołać inne niekorzystne konsekwencje.
Warto przypomnieć, że jednym z podstawowych obowiązków pracownika jest dbanie o dobro zakładu pracy. Może być to podstawą do kontaktowania się z zatrudnionym w konkretnych okolicznościach, jeśli jest to niezbędne dla dobra firmy i brak komunikacji może spowodować szkodę lub inne niekorzystne konsekwencje.
Dyżur pracowniczy
Kodeks pracy zawiera dwa sprytne sposoby. Pozwalają one zobowiązać pracownika do odbierania telefonu po godzinach. Dyżur to najlepszy sposób, by pracownik odbierał telefon po godzinach pracy. Pracodawca może zobowiązać pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy. Czas pełnienia dyżuru nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku. Czas dyżuru, z wyjątkiem dyżuru pełnionego w domu, powinien być wynagradzany.
Czas pełnienia dyżuru nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku.
Podsumowanie
Pracodawca nie może wprowadzić całkowitego zakazu używania telefonów w pracy. Dotyczy to sytuacji, gdy zakaz nie jest uzasadniony względami bezpieczeństwa. Regulamin pracy może jednak wprowadzać ograniczenia. Muszą one przewidywać wyjątki dla ważnych spraw. Pracownik ma prawo korzystać z telefonu podczas przerw. Pracownik nie ma obowiązku odbierania telefonu służbowego po godzinach pracy. Chyba że pełni dyżur lub odbiór stanowi nadgodziny. Prawo do odpoczynku jest podstawowe. Ustal jasne granice z pracodawcą. Korzystaj z prawa do odpoczynku. Pracownik, który nie odbiera telefonów po godzinach, może narazić pracodawcę na straty. Odbieranie telefonów po godzinach może być postrzegane jako wyraz zaangażowania.
